Kontrole Tabi Olmayan Kapsam Dışı Ürün Grupları Ve YGM Raporu Konulu Tebliğ Yayımlandı.

10 Ekim 2024 Tarihli ve 32688 Sayılı Resmî Gazetede Gümrük Genel Tebliği (Serbest Dolaşıma Giriş) (Seri No: 18) tebliğ yayımlandı. Buna göre:

A-“DK1” RAPORLARINA İLİŞKİN HUSUSLAR (“Kapanmış beyannamelerde İthalat Rejimi Kararının 4’üncü maddesinde sayılan önlemlere tabi eşyanın kapsam dışı olup olmadığının tespiti”):

1. Tarım ve Orman Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetiminin nasıl yapılacağına dair usul ve esaslar bilindiği üzere yıl sonunda yayımlanan ithalat tebliğleriyle (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2024/5) belirlenmişti.
2. 2024 yılında zikredilen tebliğin Muafiyetler ve kapsam dışı başlıklı 10.maddesi güncellenerek “Muafiyetler ve kapsam Dışı“ olgusunun Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri (YGM) raporuyla tevsik edilmesi yönünde mevzuatımıza yeni bir uygulama entegre edilmişti.

Bugün yayımlanan tebliğle; İthalat Rejimi Kararının 4 üncü maddesinde sayılan önlemlere tabi eşyanın serbest dolaşıma girişi sonrasındaki kullanım veya teslimine yönelik yapılan beyanların tespit işlemlerine ilişkin raporların düzenlenmesi ile süreler, ibraz ve diğer usul ve esasları belirlendi. Buna göre:

1. Eşyanın serbest dolaşıma girişi sonrası beyana uygun kullanım, teslim veya işleme konu edilip edilmediğinin tespiti yetkilendirilmiş gümrük müşaviri (YGM) raporu ile yapılacaktır.
2. Söz konusu raporlar ek süreler hariç beyannamenin tescil tarihinden itibaren altı ay içinde düzenlenmesi gerekir.
3. Ek süreler 3’er aylık dönemler halinde uzatılacak olup, toplam ek süre geçici ithalat mantığında olduğu 24 ayı geçemeyecek.
4. Hazırlanan Tespit Raporları YGM tebliğinde belirtilen süreler içerisinde Gümrük idaresine ve yükümlüye ibraz edilecek. 
5. Tespit Raporlarının süresi içerisinde ibraz edilmemesi halinde
   1. İki Aylık süre aşımlarında, sürenin geçirildiği her gün için GK 241./1.fıkrası mucibince usulsüzlük cezası (2024 yılı için 828-TL) uygulanır.
   2. Süre aşımı iki ayı geçmişse Denetime ilişkin belgeler veya bu belgeler yerine geçen bilgilerin beyannamede yer almadığının, beyannamenin kapatılmasından veya eşyanın tesliminden sonra yapılan kontroller neticesinde anlaşılması durumunda ilgili kurum bilgilendirilir ve kurumun vereceği karara göre işlem yapılır (Bakanlığın vereceği süre zarfında uygunluk yazısı alınırsa usulsüzlük cezası ile iktifa edileceği; uygunluk yazısı alınamazsa GK235/1-c ye göre varsa eşyanın fark gümrük vergilerinin alınmasının yanı sıra, gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verileceği değerlendirilmektedir)
6. YGM hazırlayacağı raporda Eşyanın beyana uygun olmayan kullanım, teslim veya işleme konu edildiği tespit etmesi halinde GY 181/10c fıkrası mucibince işlem tesis edilir (yukarıdaki 5.maddenin b fıkrası)
7. YGM ler ortağı olduğu yükümlünün veya Gümrük Müşavirinin raporlarını yapamayacak (Ortaklıklarının feshi üzerinden 2 yıl geçmişse yapabilir).

B-“MH1” RAPORLARINA İLİŞKİN HUSUSLAR (“Metal hurda olarak beyan edilen eşyanın firma tesisinde yapılacak işlem sonucunda kendi orijinal kullanımlarına uygun olmayan, ilk şekillerinden farklı bir eşya haline gelip gelmediğinin tespiti”)

Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 72 nci, 74 üncü ve 76 ncı fasıllarında hurda olarak beyan edilen eşyanın hurda olarak kabul edilebilmesi için

1. Yükümlünün kapasite raporunu beyannameye eklemesi,
2. Metal hurda ithalatçı belgesi ile geçici faaliyet belgesi veya çevre izin ve lisans belgesinin mevcut olması,
3. İthalatçı firma tesisinin, eşyanın ergiterek başka bir eşya haline dönüşmesini sağlayacak makine, teçhizatı ve ergitme ocağını haiz olması,
4. Eşyanın hurda olması ile hurda olmaması durumundaki vergi farkının teminata bağlanması,
5. Gümrük idaresince eşyanın muayenesi esnasında motor, motor bloğu, şaft, kasa parçaları, dingil, jant, depo gibi araç parçalarının, beyan amacı dışında yedek parça olarak kullanılmayacağından emin olunması veya buna dair tedbirlerin alınması,
6. Eşyanın firma tesisinde yapılacak işlem sonucunda kendi orijinal kullanımlarına uygun olmayan, ilk şekillerinden farklı bir eşyaya dönüştürüldüğünün 6-ay içerisinde (en fazla 24 ay ek süre alınabilir) YGM raporuyla tevsik edilmesi (İdarenin kendi tespiti hariç), 
7.  Tespit raporunun süresi içinde ibraz edilmemesi veya olumsuz düzenlenmesi halinde teminat irat kaydedilir ve Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendinde belirtilen şekilde işlem yapılarak duruma göre Gümrük Kanunu’nun 234 üncü veya 235 inci maddesine göre cezai işlem uygulanması,

Gerekir.

C-“TP1” RAPORLARINA İLİŞKİN HUSUSLAR (Diğer kurumlarca yapılacak kontroller kapsamında kullanım amacına göre bilgi/belgeye tabi eşyanın kullanım amacına uygun olup olmadığının tespiti”

Gümrük idaresi, gerekli görmesi halinde, eşyanın İthalat Rejimi Kararının 4 üncü maddesinde sayılan önlemlere tabi bir eşya olup olmadığının eşyanın muayenesi ile beyanname ve eki bilgi ve belgelerin tetkikinden anlaşılamadığı durumlarda, yükümlüsünden eşyanın önlem kapsamında olup olmadığının tespitine yönelik yetkilendirilmiş gümrük müşaviri raporu talep edebilir. Söz konusu işlemler şu şekilde yapılacaktır:

1. Kapanmış beyannameler için yetkilendirilmiş gümrük müşaviri raporu gümrük idaresinin ilgili firmaya yönelik yazısının tebliğinden itibaren bir ay içinde düzenlenmesi,
2. Kapanmamış beyannameler için teminat alınması ve YGM raporunun şart koşulması,
3. Rapor tanzim için üçer aylık dönemler halinde verilecek sürelerin 12-ayı geçemeyeceği,
4. Tespit raporunun süresi içinde ibraz edilmemesi veya eşyanın önlem kapsamı dışında olduğuna ilişkin yapılan beyanın uygun olmadığının tespiti halinde eksik alınmış olan vergi ve diğer mali yükümlülükler için ek tahakkuk düzenlenmesi ve Gümrük Kanunu’nun 234 üncü maddesine göre cezai işlem uygulanması,

Gerekir.

Geçiş Hükümleri:

1/1/2024-30/6/2024 tarihleri arasında tescil edilen beyannameler kapsamında yapılacak tespitlere ilişkin yetkilendirilmiş gümrük müşaviri raporlarının, süre uzatımına ilişkin hususlar saklı kalmak kaydıyla 31/12/2024 (dahil) tarihine kadar düzenlenmesi gerekmektedir.

Yazar: ŞEREF GÜVENÇ - GÜMRÜK MÜŞAVİRİ